११ एप्रिलच्या सकाळी सोनं खरेदी करण्याचा विचार करणाऱ्या ग्राहकांना जबर धक्का बसला. लग्नसराईच्या पार्श्वभूमीवर सोनं खरेदी करण्याचं बेत आखणाऱ्या सर्वसामान्यांना आजचा दिवस महागडा ठरला. कारण सोन्याच्या किंमतीत एका झटक्यात तब्बल २९१३ रुपयांची वाढ झाली आहे. परिणामी, २४ कॅरेट सोन्याचा दर ९३,०७४ रुपये प्रति १० ग्रॅम पर्यंत पोहोचला, जो आतापर्यंतचा एक उच्चांक मानला जातो. याच दरावर जीएसटीचा विचार केल्यास, २४ कॅरेट सोन्याची किंमत ९५,८६६ रुपये इतकी होते.
चांदीही महागली – सोन्याच्या जोडीला वाढ
सोन्याच्या दरांमध्ये मोठी उसळी पाहायला मिळाल्यानंतर चांदीही मागे राहिली नाही. चांदीच्या किंमतीतही १९५८ रुपयांची वाढ झाली असून तिचा दर ९२,६२७ रुपये प्रति किलो झाला आहे. यावर जीएसटीचा विचार केल्यास, चांदीचा एकूण दर ९५,४०५ रुपये प्रति किलो इतका गेला आहे. त्यामुळे केवळ सोनं नव्हे, तर चांदी खरेदी करणाऱ्यांसाठीही आजचा दिवस खर्चिक ठरला आहे.
विविध कॅरेट सोन्याचे भाव – एक नजर
आज जाहीर झालेल्या दरांनुसार, प्रत्येक कॅरेट सोन्याच्या किंमतीमध्ये लक्षणीय वाढ झाली आहे. २३ कॅरेट सोन्याचा भाव ₹२९०१ ने वाढून ₹९२,७०१ रुपये प्रति १० ग्रॅम झाला आहे. २२ कॅरेट सोनं ₹२६८ ने महागून ₹८५,२५६ रुपये इतकं झालं आहे. १८ कॅरेट सोन्याचा भाव तब्बल ₹२१८५ ने वाढून ₹६९,८०६ रुपये झाला आहे. ही सर्व दर माहिती इंडिया बुलियन अँड ज्वेलर्स असोसिएशन (IBJA) ने दिली असून यात जीएसटी समाविष्ट नाही. त्यामुळे तुमच्या शहरात यामध्ये किंचित फरक असण्याची शक्यता आहे.
दर जाहीर करण्याची प्रक्रिया
IBJA दररोज दोन वेळा सराफा बाजारातील दर जाहीर करते – एकदा दुपारी १२ वाजता, आणि दुसऱ्यांदा सायंकाळी ५ वाजता. हे दर संपूर्ण भारतात सराफांमध्ये मार्गदर्शक दर म्हणून वापरले जातात, मात्र स्थानिक कररचना, वाहतूक खर्च आणि विक्रेत्याच्या नफ्यानुसार यामध्ये थोडाफार फरक असू शकतो.
५५ हजारांचं स्वप्न भंगलं – गुंतवणूकदारांची निराशा
अलीकडेच सोनं ५५,००० रुपये प्रति १० ग्रॅमच्या पातळीपर्यंत येईल, अशी आशा अनेकांनी व्यक्त केली होती. मात्र आजच्या दरवाढीने हे स्वप्न अक्षरशः चुरडून निघालं. सोन्याच्या किंमतीत इतक्या मोठ्या प्रमाणावर झालेली वाढ ही काही अपघाताने झालेली नाही.
सोनं महाग होण्यामागची कारणं – विश्लेषण
तज्ज्ञ अजय केडिया यांच्या मते, भूराजकीय तणाव (विशेषतः युद्धसदृश स्थिती), डॉलरच्या जागतिक वर्चस्वाला मिळणारा विरोध (De-dollarization), आणि जगभरातील मध्यवर्ती बँका व ETF कडून होणारी प्रचंड खरेदी या प्रमुख कारणांमुळे सोन्याच्या किंमतीत वाढ होत आहे. याशिवाय शेअर बाजारात अस्थिरता, महागाईचं सावट, आणि मंदीची भीती हीही कारणं आहेत, ज्या परिस्थितीत गुंतवणूकदार सोन्यासारख्या सुरक्षित गुंतवणुकीकडे वळत आहेत. परिणामी मागणी वाढून दर चढत आहेत.