गुंतवणुकीचे निर्णय हे अनेक वेळा बदलत्या परिस्थितीवर अवलंबून असतात. काही वेळा शेअर बाजारात नुकसान झाल्यावर किंवा ब्रोकरेज कंपनीच्या बदलत्या धोरणांमुळे गुंतवणूकदारांना आपलं डिमॅट अकाउंट कायमस्वरूपी बंद करायची गरज भासते. उदाहरणार्थ, काही दिवसांपूर्वी Groww या लोकप्रिय ब्रोकरेज प्लॅटफॉर्मने आपली ब्रोकरेज फी वाढवण्याची घोषणा केली, त्यामुळे अनेक वापरकर्ते आता पर्यायी प्लॅटफॉर्म किंवा डिमॅट अकाउंट बंद करण्याच्या विचारात आहेत.
तुम्हीही अशाच परिस्थितीत असाल, तर खाली दिलेली सविस्तर माहिती तुम्हाला योग्य निर्णय घेण्यासाठी आणि डिमॅट अकाउंट सुरक्षितपणे बंद करण्यासाठी मदत करेल.
डिमॅट अकाउंट का बंद करावं लागतं?
डिमॅट अकाउंट बंद करण्यामागे अनेक कारणं असू शकतात. काही जण अधिक चांगल्या सेवा मिळवण्यासाठी दुसऱ्या ब्रोकरकडे जाण्याचा निर्णय घेतात, तर काही जण शेअर मार्केटमधून तात्पुरती विश्रांती घेण्याचा विचार करतात. काही गुंतवणूकदारांना वार्षिक मेंटेनन्स शुल्क किंवा इतर चार्जेस त्रासदायक वाटतात, त्यामुळे ते अकाउंट बंद करण्यास प्राधान्य देतात. परंतु, जेव्हा तुम्ही डिमॅट अकाउंट बंद करण्याचा निर्णय घेता, तेव्हा काही पूर्वतयारी करणे आवश्यक असते.
डिमॅट अकाउंट बंद करण्यापूर्वी आवश्यक ती तयारी
डिमॅट अकाउंट बंद करण्यापूर्वी काही महत्वाच्या गोष्टी तपासून घेणे अत्यंत गरजेचे आहे. सर्वप्रथम, तुमच्या खात्यात कोणतेही शेअर्स किंवा सिक्युरिटीज शिल्लक नसाव्यात. जर शिल्लक असतील, तर त्या दुसऱ्या डिमॅट खात्यात ट्रान्सफर कराव्या लागतात किंवा बाजारात विकाव्या लागतात. त्याचप्रमाणे, ट्रेडिंग खात्यातील सगळी रक्कम तुमच्या बँक खात्यात ट्रान्सफर करून घ्या. कुठलेही शुल्क किंवा दंड प्रलंबित नसेल याची खात्री करा, अन्यथा खाते बंद करताना अडथळा येऊ शकतो.
या प्रक्रियेतून जाताना, मागील सर्व कॉन्ट्रॅक्ट नोट्स आणि स्टेटमेंट्स डाउनलोड करून सुरक्षितपणे ठेवावेत. हे कागदपत्र भविष्यात एखाद्या वित्तीय तपासणीच्या वेळी उपयोगी ठरू शकतात.
डिमॅट अकाउंट बंद करण्याची प्रक्रिया – टप्प्याटप्प्याने मार्गदर्शन
डिमॅट अकाउंट बंद करण्यासाठी प्रथम तुम्हाला संबंधित ब्रोकरेज प्लॅटफॉर्मवरून “अकाउंट क्लोजर फॉर्म” मिळवावा लागतो. बहुतेक ब्रोकर त्यांच्या वेबसाइटवर किंवा ॲपमध्ये हा फॉर्म देतात, पण काही वेळा तो केवळ ग्राहकसेवा विभागाकडूनच मिळतो.
फॉर्ममध्ये तुमचं नाव, डिमॅट अकाउंट क्रमांक (DP ID आणि Client ID), पॅन क्रमांक, आणि खाते बंद करण्यामागचं कारण विचारलं जातं. हे सर्व तपशील अचूकपणे भरून घ्या. जर खाते संयुक्त स्वरूपाचं असेल, तर सर्व खातेदारांच्या स्वाक्षऱ्या फॉर्मवर असणे बंधनकारक आहे.
यानंतर, काही ब्रोकर पॅन कार्डाची झेरॉक्स किंवा पत्त्याचा पुरावा जोडण्याची मागणी करतात. हे कागदपत्र फॉर्मसोबत जोडावे लागतात. पूर्ण फॉर्म आणि संबंधित कागदपत्रे भरल्यानंतर, तुम्हाला ते पोस्टाने किंवा प्रत्यक्ष ब्रोकरच्या कार्यालयात सादर करावे लागते. काही ब्रोकर ॲप किंवा वेबसाइटच्या माध्यमातून डिजिटल फॉर्म सबमिट करण्याची सोयही देतात, पण प्रत्येक ब्रोकरसाठी ही प्रक्रिया वेगळी असते.
प्रक्रिया पूर्ण होण्यासाठी लागणारा वेळ आणि पुष्टी
फॉर्म सबमिट केल्यानंतर ब्रोकर तुमच्या अर्जाची पडताळणी करतो. सर्व माहिती योग्य असल्यास आणि कोणतेही शुल्क बाकी नसेल, तर तुमचं डिमॅट अकाउंट ७ ते १५ कामकाजाच्या दिवसांत बंद केलं जातं. प्रक्रिया पूर्ण झाल्यावर, ब्रोकरकडून तुम्हाला ईमेल किंवा एसएमएसद्वारे खातं बंद झाल्याची अधिकृत पुष्टी दिली जाते. काही ब्रोकर त्यांच्या ॲपमध्येही स्टेटस अपडेट करत असतात.