अक्षय्य तृतीया हा भारतीय संस्कृतीत अत्यंत शुभ मानला जाणारा सण आहे, विशेषतः खरेदीसाठी. या दिवशी सोन्याची खरेदी शुभ फलदायी मानली जाते कारण असे मानले जाते की या दिवशी खरेदी केलेल्या वस्तूंची किंमत आणि मूल्य वाढत जाते. त्यामुळेच या दिवशी देशभरात सोन्याच्या खरेदीला विशेष महत्त्व असते. परंतु यंदाच्या अक्षय्य तृतीयेच्या दिवशी एक आश्चर्यचकित करणारी गोष्ट घडली – म्हणजेच सोन्याच्या किमतीत अचानक मोठी घसरण झाली.
आंतरराष्ट्रीय बाजारातील स्थितीचा परिणाम
सोन्याच्या दरात झालेली ही घसरण मुख्यतः आंतरराष्ट्रीय घडामोडीमुळे झाली आहे. अमेरिकेचे अध्यक्ष डोनाल्ड ट्रम्प यांनी काही दिवसांपूर्वी व्यापारावर टॅरिफ लावण्याची घोषणा केली होती, ज्याचा परिणाम म्हणून सोन्याच्या किमतीत विक्रमी वाढ झाली होती. सोनं नेहमीच अस्थिरतेच्या काळात “सेफ हेवन” म्हणून पाहिलं जातं. मात्र, आता अमेरिकेने टॅरिफमध्ये सवलत देण्याचे संकेत दिले आहेत, त्यामुळे जागतिक बाजारात अस्थिरतेची भीती काहीशी कमी झाली आहे. याचा थेट परिणाम सोन्याच्या किंमतीवर झाला असून, त्या घटल्या आहेत.
कॉमेक्स (COMEX) या अमेरिकेतील कमोडिटी एक्सचेंजवर सोन्याचा दर प्रति औंस ३३०९ डॉलरपर्यंत खाली आला आहे. आठवड्याभरापूर्वीच ही किंमत जवळपास ३५०० डॉलर होती. १ औंस म्हणजे साधारणतः २८ ग्रॅम असते. या आंतरराष्ट्रीय घसरणीचा परिणाम भारतीय बाजारातही दिसून आला.
देशांतर्गत बाजारातील घडामोडी
भारतामध्ये २२ एप्रिल रोजी सोन्याचा दर ऐतिहासिक उच्चांकावर पोहोचला होता. जीएसटी आणि मेकिंग चार्जेससह, प्रति १० ग्रॅम सोनं १ लाख रुपयांची पातळी ओलांडून विकले जात होते. मल्टी कमोडिटी एक्सचेंज (MCX) वर ५ जून एक्सपायरी असलेल्या सोन्याच्या कराराची किंमतही १ लाख रुपयांच्या अगदी जवळ पोहोचली होती.
मात्र, अक्षय्य तृतीयेला अचानक परिस्थिती बदलली. या दिवशी सोन्याच्या दरात जवळपास ४,००० रुपयांची घसरण झाली. विशेष म्हणजे, २४ कॅरेट सोन्याची किंमत ९९,३५८ रुपयांवरून घसरून ९५,००० रुपयांपर्यंत खाली आली. ही एक मोठी घसरण मानली जात आहे, विशेषतः अशा सणासुदीच्या काळात जेव्हा सामान्यतः किमती वाढतात.
सध्याचे दर: विविध कॅरेट्सनुसार
इंडियन बुलियन ज्वेलर्स असोसिएशन (IBJA) च्या माहितीनुसार, मंगळवारी २४ कॅरेट सोन्याचा दर ९६,०१० रुपये प्रति १० ग्रॅम इतका नोंदवला गेला. हे दर गेल्या काही दिवसांच्या तुलनेत लक्षणीय घट दाखवतात.
इतर कॅरेट्सनुसारही दरात घसरण झाली आहे:
-
२२ कॅरेट सोनं: ९३,७१० रुपये प्रति १० ग्रॅम
-
२० कॅरेट सोनं: ८५,४५० रुपये प्रति १० ग्रॅम
-
१८ कॅरेट सोनं: ७७,७७० रुपये प्रति १० ग्रॅम
ही दरघट ग्राहकांसाठी दिलासादायक असली, तरी गुंतवणूकदारांच्या दृष्टीने अल्पकालीन काळजीचा विषय असू शकतो.