पॅनकार्ड लिमिटेड (PCL) च्या घोटाळ्याची कथा १९९७ पासून सुरू होते. एक कंपनी “पॅनकार्ड” म्हणून आपली ओळख निर्माण करत होती आणि गुंतवणुकीच्या नामाखाली देशभरातील लोकांकडून पैसे गोळा करत होती. या कंपनीने चांगला परतावा मिळवण्याचे आश्वासन देऊन सुमारे ५१ लाख लोकांना फसवले. २०१७ पर्यंत चाललेल्या या घोटाळ्यामुळे ५००० कोटी रुपयांहून अधिक रक्कम उचलली गेली आणि गुंतवणूकदारांचे लाखो रुपये डुबले. ही कंपनी पॅनकार्ड क्लब लिमिटेड (PCL) नावाने ओळखली जात होती, आणि तिच्या नावात “पॅनकार्ड” समाविष्ट केल्यामुळे लोकांना यावर विश्वास बसला.
घोटाळ्याची सुरुवात आणि आरोपी
१९९७ मध्ये PCL ची स्थापना झाली आणि ती “हॉलिडे मेंबरशिप कंपनी” म्हणून कार्यरत होती. मात्र, प्रत्यक्षात ही कंपनी गुंतवणूक योजना चालवते, ज्यात लोकांकडून मोठ्या प्रमाणावर पैसे गोळा केले जात होते. सुधीर मोरवेकर या व्यक्तीला या घोटाळ्याचा मुख्य आरोपी म्हणून ओळखले जात होते. त्याच्या नेतृत्वात, PCL ने मोठ्या प्रमाणावर लोकांची फसवणूक केली. पण काही काळानंतर, २०१७ मध्ये मोरवेकर यांचे निधन झाले, ज्यामुळे या घोटाळ्याची शिखरकाळ थोड्या काळासाठी शांत पडली.
फसवणुकीचे तपशील
PCL ने लोकांना सोयीच्या सुट्ट्या आणि जास्त परताव्याचे आमिष दाखवून गुंतवणूक करण्यास प्रवृत्त केले. देशभरातील सुमारे ५१ लाख लोकांने ५,००० कोटी रुपये या कंपनीला गुंतवले. २००२ ते २०१४ या कालावधीत, PCL ने अनेक देशांमध्ये पैसे पाठवले आणि परदेशी मालमत्तांमध्ये गुंतवणूक केली. यामध्ये अमेरिका, थायलंड, युएई आणि सिंगापूर सारख्या देशांचा समावेश होता. मात्र, कंपनीने गुंतवणूकदारांना आश्वासन दिलेले परतावे कधीच दिले नाहीत.आर्थिक गुन्हे शाखेचा तपास आणि मालमत्ता जप्ती
PCL च्या घोटाळ्याच्या तपासात, आर्थिक गुन्हे शाखेने (ईओडब्ल्यू) अनेक धक्कादायक खुलासे केले. तपासात असे समोर आले की, PCL ने मिळवलेल्या काळ्या पैशांची सुमारे ९९ कोटी रुपयांची रक्कम पॅनोरॅमिक युनिव्हर्सल लिमिटेड (PUL) कडे हस्तांतरित केली होती आणि ती थेट मोरवेकर यांच्या कुटुंबीयांच्या खात्यात जमा करण्यात आली. यानंतर, ईडीने (सक्तवसुली संचालनालय) मोठी कारवाई करत ३० परदेशी मालमत्ता जप्त केल्या, ज्यामध्ये थायलंडमधील २२, युएईमधील ६, आणि अमेरिकेतील २ मालमत्ता समाविष्ट होत्या. या मालमत्तांची एकूण किंमत ५४ कोटी रुपयांहून अधिक होती.
पीसीएल घोटाळ्याची टाईमलाईन
-
१९९७: पॅनकार्ड क्लब लिमिटेड (PCL) ची स्थापना झाली.
-
२००२–२०१४: ५१ लाख लोकांकडून ५,००० कोटी रुपये गोळा केले.
-
२०१४: सेबीने PCL च्या फसवणुकीचा पर्दाफाश केला आणि नवीन गुंतवणूक योजनांना बंद केले.
-
२०१६: PCL च्या बँक खात्यांवर आणि मालमत्तांवर जप्ती.
-
२०१७: सुधीर मोरवेकर यांचे निधन आणि ईओडब्ल्यूने तपास सुरू केला.
-
२०१८: सेबीने २४ मालमत्तांचा लिलाव केला आणि गुंतवणूकदारांना पैसे परत करण्यास सुरुवात केली.
-
२०२३: PCL ला दिवाळखोरी प्रक्रियेत सामील करण्यात आले.
-
२०२५: ईडीने परदेशी मालमत्तांची कागदपत्रे जप्त केली.