शेअर बाजारात यशस्वी ट्रेडिंग करायचे असेल तर केवळ नफा कमावण्याच्या संधींवर लक्ष केंद्रित करणे पुरेसे नाही. जोखीम व्यवस्थापन हा यशस्वी गुंतवणुकीचा कणा असतो. योग्य जोखीम व्यवस्थापन न केल्यास मोठे नुकसान होऊ शकते. त्यामुळे, ट्रेडिंग करताना खालील ६ फॉर्म्युले लक्षात ठेवणे महत्त्वाचे आहे.

1. कोणत्याही ट्रेडवर २% पेक्षा जास्त नुकसान होऊ देऊ नका

ट्रेडिंग करताना कोणत्याही एका व्यवहारावर एकूण गुंतवणुकीच्या २% पेक्षा जास्त नुकसान होऊ देऊ नये. म्हणजेच, जर तुम्ही १०,००० रुपये गुंतवले असतील, तर जास्तीत जास्त २०० रुपयांपर्यंतच तोटा सहन करण्याची तयारी ठेवा. यामुळे संपूर्ण भांडवल धोक्यात न घालता ट्रेडिंग सुरू ठेवता येईल.

2. ३-५-७ नियम पाळा

यशस्वी ट्रेडर्स ३-५-७ या नियमाचे पालन करतात. या नियमानुसार, एका ट्रेडवर ३% जोखीम, सर्व ट्रेडवर एकूण ५% जोखीम, आणि पोर्टफोलिओवरील एकूण कमाल तोटा ७% पर्यंतच मर्यादित असावा. यामुळे तुमच्या संपूर्ण भांडवलाचे रक्षण होईल आणि मोठे नुकसान होण्याची शक्यता कमी होईल.

3. ऑप्शन आणि फ्युचर्सचा वापर करून नुकसान मर्यादित ठेवा

बाजारात मोठी घसरण झाल्यास नुकसान मर्यादित ठेवण्यासाठी ऑप्शन्स आणि फ्युचर्स सारख्या साधनांचा वापर करा. जर तुम्हाला एखाद्या शेअरच्या किंमतीत मोठी घसरण होण्याची शक्यता वाटत असेल, तर ‘पुट ऑप्शन’ खरेदी करून तुमच्या गुंतवणुकीचे संरक्षण करू शकता.

4. स्टॉप-लॉस वापरा

स्टॉप-लॉस ऑर्डर हा ट्रेडिंगमधील एक महत्त्वाचा संरक्षक उपाय आहे. एखाद्या स्टॉकची किंमत एका ठराविक पातळीवर पोहोचल्यावर तो आपोआप विकला जातो, ज्यामुळे मोठ्या नुकसानीपासून बचाव होतो. स्टॉप-लॉस निश्चित करून ठेवल्यास अचानक मार्केट कोसळल्यावरही तुम्ही मोठ्या नुकसानीपासून वाचू शकता.

5. आपत्कालीन निधी तयार ठेवा

गुंतवणुकीबरोबरच आपत्कालीन निधी (Emergency Fund) तयार ठेवणे अत्यंत आवश्यक आहे. हा निधी ट्रेडिंगसाठी नसून इतर आवश्यक खर्चांसाठी राखीव असावा. त्यामुळे, अचानक झालेल्या आर्थिक अडचणींमुळे तुम्हाला तुमची गुंतवणूक तोट्यात विकण्याची गरज पडणार नाही.

6. पोर्टफोलिओमध्ये विविधता (Diversification) ठेवा

जोखीम व्यवस्थापनासाठी पोर्टफोलिओमध्ये डायव्हर्सिफिकेशन (Diversification) करणे महत्त्वाचे आहे. म्हणजेच, तुमची संपूर्ण गुंतवणूक केवळ शेअर्समध्ये न ठेवता बाँड्स, म्युच्युअल फंड्स, रिअल इस्टेट, सोने-चांदी, आणि अन्य गुंतवणूक पर्यायांमध्ये विभागा. यामुळे एका ठराविक मालमत्तेतील घसरणीचा तुमच्या संपूर्ण गुंतवणुकीवर मोठा परिणाम होणार नाही.

Leave a comment

Your email address will not be published. Required fields are marked *