टाईम मासिकाने नुकतीच २०२५ साली जगातील सर्वात प्रभावशाली १०० व्यक्तींची यादी प्रसिद्ध केली. या प्रतिष्ठेच्या यादीत संपूर्ण भारतातून केवळ एकाच व्यक्तीचा समावेश झाला आहे — रेश्मा केवलरमानी. ही बाब प्रत्येक भारतीयासाठी अभिमानास्पद आहे. एक महिला, एक वैज्ञानिक, एक CEO आणि एक प्रेरणास्थान म्हणून रेश्मा यांनी अनेक अडथळ्यांना पार करून हा शिखर गाठलेला आहे.
रेश्मा केवलरमानी: प्रवास मुंबईहून अमेरिकेपर्यंत
रेश्मा केवलरमानी यांचा जन्म मुंबईत झाला. पण अवघ्या ११व्या वर्षी त्यांच्या कुटुंबाने अमेरिकेकडे स्थलांतर केले. त्यावेळचा अमेरिकेचा समाज, भाषा आणि शिक्षण पद्धती एक नविन आव्हान होते. मात्र रेश्मा यांनी धैर्याने आणि जिद्दीने या नव्या जगात स्वतःचे स्थान निर्माण केले. आज त्या बोस्टनमध्ये राहतात आणि दोन जुळ्या मुलांची आई देखील आहेत.
शिक्षणाच्या बाबतीत त्यांची वाटचाल अत्यंत प्रभावी ठरली आहे. १९९८ मध्ये त्यांनी बोस्टन विद्यापीठातून लिबरल आर्ट्स व मेडिकल एज्युकेशन प्रोग्राम पूर्ण केला. नंतर मॅसॅच्युसेट्स जनरल हॉस्पिटलमध्ये फेलोशिप मिळवून त्यांनी वैद्यकीय क्षेत्रातील सखोल अनुभव घेतला. त्यानंतर हार्वर्ड बिझनेस स्कूलमधून त्यांनी जनरल मॅनेजमेंटमधील पदवी प्राप्त केली — जे त्यांच्या नेतृत्वगुणांना घडवणारे महत्त्वाचे पाऊल ठरले.
वैद्यकीय क्षेत्रातून CEO पदापर्यंतचा प्रवास
रेश्मा यांनी मॅसॅच्युसेट्स जनरल हॉस्पिटल, ब्रिघम अँड वुमेन्स हॉस्पिटल, आणि MIT यासारख्या संस्थांमध्ये डॉक्टर म्हणून काम केले. परंतु केवळ एक कुशल डॉक्टर होऊन न थांबता त्यांनी बायोफार्मा क्षेत्रात प्रवेश केला. त्या २०१७ मध्ये Vertex Pharmaceuticals या नामांकित बायोटेक कंपनीत सहभागी झाल्या. फक्त एका वर्षातच त्यांनी मुख्य वैद्यकीय अधिकारी (Chief Medical Officer) म्हणून पदभार स्वीकारला आणि २०२० मध्ये त्या CEO बनल्या.
या भूमिकेत त्यांनी कंपनीला नवे उच्चांक गाठायला भाग पाडले. त्यांच्या नेतृत्वात कंपनीने सिस्टिक फायब्रोसिस आणि मूत्रपिंडाच्या आजारांवर प्रभावी उपचार पद्धती विकसित केल्या. विशेष म्हणजे, त्यांच्या काळात कंपनीने CRISPR तंत्रज्ञानावर आधारित सिकल सेल अनिमियावर थेरपी विकसित केली, जी अमेरिकन एफडीएकडून मान्यताप्राप्त झालेली पहिली अशा प्रकारची थेरपी ठरली.
TIME 100 यादीतील मान्यता
टाईम मासिकाच्या २०२५ च्या ‘TIME 100 Most Influential People’ यादीत रेश्मा केवलरमानी यांचे नाव झळकले. ही केवळ एक वैयक्तिक यशाची गोष्ट नसून, भारतीय महिलांच्या जागतिक पातळीवरील सहभागाचं प्रतीक आहे. यादीत ३२ देशांतील प्रतिनिधी आहेत, ज्यात डोनाल्ड ट्रम्प, मार्क झुकरबर्ग, ब्रिटनचे पंतप्रधान कीर स्टार्मर, बांगलादेशचे पंतप्रधान मुहम्मद युनूस यांचा देखील समावेश आहे.
रेश्मा यांचे यश हे विज्ञान, नेतृत्व आणि सामाजिक योगदानाच्या संगमाचे प्रतीक आहे. त्यांनी केवळ वैद्यकीय आणि बिझनेस जगतात नव्हे, तर समाजात महिलांच्या स्थानाबाबतही एक प्रेरणादायक उदाहरण उभे केले आहे.
उपसंहार: एक भारतीय चेहरा, जागतिक प्रभाव
रेश्मा केवलरमानी यांचे आयुष्य हे नव्या पिढीसाठी एक उज्वल प्रेरणा आहे. शिक्षण, चिकाटी, आणि समर्पणाच्या जोरावर कुठलीही मर्यादा ही पार करता येते, हे त्यांनी सिद्ध केले आहे. भारतात जन्म घेऊन अमेरिकेच्या टॉप बायोटेक कंपनीची CEO बनणं, आणि जागतिक प्रभावाच्या यादीत स्थान मिळवणं — हे त्यांच्या अथक परिश्रमाचं फळ आहे. त्यांच्या कथेने भारतीय महिलांच्या क्षमतेवर पुन्हा एकदा उजेड टाकला आहे.