ट्रम्पच्या एका निर्णयाने भारतीय गुंतवणूकदारांचे ४६ लाख कोटी गायब! काय चाललंय अमेरिकेत?

४६ लाख कोटींची संपत्ती बुडाली

डोनाल्ड ट्रम्प यांच्या अध्यक्षपदाच्या कार्यकाळात घेतलेल्या आर्थिक आणि व्यापारविषयक निर्णयांमुळे संपूर्ण जागतिक बाजारात मोठ्या प्रमाणात अस्थिरता निर्माण झाली. त्याचे थेट परिणाम भारतीय शेअर बाजारावरही दिसून आले. ट्रम्प सत्तेत आल्यानंतर भारतीय गुंतवणूकदारांची एकूण ४६ लाख कोटी रुपयांची संपत्ती बुडाल्याचा अंदाज आहे. हे नुकसान विशेषतः अमेरिकेच्या शुल्क धोरणामुळे आणि चीनसोबत सुरू झालेल्या व्यापार युद्धामुळे घडले.

शेअर बाजारात घसरणीचा धक्का

ट्रम्प प्रशासनाने चीनवर आयात शुल्क लादल्यानंतर, चीननेही त्याला प्रत्युत्तर दिलं. परिणामी, जागतिक बाजारात हाहाकार माजला. याचा थेट परिणाम भारतातील सेन्सेक्स आणि निफ्टीवर झाला. सोमवारी सकाळच्या व्यवहारातच दोन्ही निर्देशांक पाच टक्क्यांहून अधिक घसरले, आणि अवघ्या काही मिनिटांत गुंतवणूकदारांचे १९ लाख कोटी रुपये बुडाले.

भारताचं बाजार भांडवल ट्रम्प सत्तेत आल्याच्या दिवशी म्हणजे २० जानेवारी रोजी ४,३१,५९,७२६ कोटी रुपये इतकं होतं, जे काही काळातच घसरून ३,८६,०१,९६१ कोटी रुपयांवर आलं. या घसरणीचा आलेख पाहता भारतीय गुंतवणूकदारांना मोठ्या प्रमाणावर आर्थिक फटका बसला.

ट्रम्प यांची प्रतिक्रिया आणि भूमिका

या सर्व प्रकरणावर ट्रम्प यांनी आपली भूमिका स्पष्ट करताना “शेअर बाजारात विक्री माझ्या निर्णयामुळे झाली” हे नाकारलं. ते म्हणाले, “गुंतवणूकदार कशी प्रतिक्रिया देतील, हे कोणालाही सांगता येत नाही.” मात्र, जागतिक बाजाराने त्यांच्या धोरणांना जेवढी तीव्र प्रतिक्रिया दिली, त्यावरून हे मत सर्वमान्य होत नाही.

बाजारातील तज्ञांचे मत

गुंतवणुकीच्या बाजारात काम करणाऱ्या तज्ञांनी ट्रम्प यांचे धोरण आणि त्याच्या परिणामी परिणाम यांच्यावर चिंता व्यक्त केली आहे. जिओजित फायनान्शियल सर्व्हिसेसचे व्ही. के. विजयकुमार यांनी सांगितलं की, “जागतिक स्तरावर अनिश्चिततेमुळे बाजार कमालीच्या अस्थिरतेतून जात आहे. सध्या ‘थांबा आणि पाहा’ हीच योग्य रणनीती ठरू शकते.”

तसेच, त्यांनी आश्वस्त करत सांगितलं की भारत अमेरिकेसोबत द्विपक्षीय व्यापार कराराची वाटाघाटी करत आहे आणि ती यशस्वी झाल्यास भारतावर शुल्काचा भार कमी होऊ शकतो. शिवाय, भारताची अमेरिकेतील निर्यात ही तुलनात्मकदृष्ट्या कमी असल्याने (फक्त २% जीडीपीच्या दराने), भारताच्या एकंदर विकासावर फारसा परिणाम होणार नाही, असा त्यांच्या मताचा सूर होता.

जागतिक बाजारात पडझड

ट्रम्प यांच्या धोरणांचा परिणाम फक्त भारतापुरताच मर्यादित राहिला नाही. जगभरातील प्रमुख शेअर बाजारही मोठ्या प्रमाणात घसरले.

• हाँगकाँगचा हँगसेंग निर्देशांक – ११% घसरण

• जपानचा निक्केई २२५ – सुमारे ७% घसरण

• चीनचा शांघाय SSE कंपोझिट – ६% पेक्षा जास्त घसरण

• दक्षिण कोरियाचा कोस्पी – ५% घसरण

केवळ दोन दिवसांत अमेरिकेच्या बाजारातच ५ ट्रिलियन डॉलर्सपेक्षा जास्त घसरण झाल्याचं नोंदवण्यात आलं आहे. ही आकडेवारी जागतिक बाजारातील भीती आणि अस्थिरतेचा स्पष्ट पुरावा आहे.