EPFO चा मोठा बदल! हायर पेन्शनचा पर्याय – तुमचा पगार किती असेल?

EPFO उच्च पेंशन योजनेचा पर्याय आणि पात्रता

केंद्र सरकारने सामान्य पेंशन योजनेव्यतिरिक्त आता उच्च पेंशनाचा पर्यायही खुला केला आहे. हे प्रामुख्याने त्या कर्मचाऱ्यांसाठी लागू आहे, जे 1 सप्टेंबर 2014 पूर्वी EPF चे सदस्य होते आणि आजही सदस्य आहेत. जर तुम्ही यासाठी पात्र असाल, तर तुम्हाला EPS (Employees’ Pension Scheme) अंतर्गत तुमच्या बेसिक पगार आणि महागाई भत्त्याच्या 8.33% रक्कमेचे योगदान करण्याचा पर्याय उपलब्ध असेल.

उच्च पेंशन योजना स्वीकारल्यास बदल कसे होतील?

जर तुम्ही हा पर्याय निवडला, तर EPFO तुमच्या PF खात्यातून EPS साठी रक्कम वजा करेल. ही रक्कम तुमच्या सदस्यत्वाच्या तारखेवर किंवा 1 नोव्हेंबर 1995 (जे उशिराचे असेल त्यानुसार) निश्चित केली जाईल. सध्याच्या परिस्थितीत प्रत्येक कर्मचाऱ्याच्या बेसिक पगार + DA च्या 12% रक्कम त्याच्या PF खात्यात जमा होते. नियोक्ताही 12% योगदान देतो, ज्यामधील 8.33% रक्कम कर्मचाऱ्याच्या पेन्शन फंड (EPS) मध्ये जाते, तर उर्वरित 3.67% PF खात्यात जमा होते.

सध्याच्या पेन्शन योजनेतील कमाल मर्यादा

सध्याच्या नियमांनुसार पेन्शनसाठी पात्र पगाराची कमाल मर्यादा ₹15,000 आहे. यामुळे प्रत्येक महिन्यात ₹15,000 × 8.33% = ₹1,250 EPS खात्यात जमा होतात. मात्र, नवीन नियमांनुसार ही मर्यादा हटवली जाईल आणि तुमच्या प्रत्यक्ष बेसिक पगाराच्या आधारावर पेन्शन ठरेल.

हायर पेन्शन योजनेअंतर्गत निवृत्तीनंतर किती पेन्शन मिळू शकते?

सध्या EPFO ने उच्च पेंशन निवडणाऱ्यांसाठी कोणताही नवीन कॅल्क्युलेशन फॉर्म्युला दिलेला नाही. मात्र, जुन्या फॉर्म्युल्यानुसार पेन्शन कसे कॅल्क्युलेट होते हे पाहू.

पेन्शन गणनेचा फॉर्म्युला:

मासिक पेन्शन = (पेंशनसाठी पात्र सॅलरी × सेवाकाळ) ÷ 70

उदाहरणे:

1) बेसिक सॅलरी ₹1,00,000 आणि नोकरीचा कालावधी 33 वर्षे असेल तर:

(₹1,00,000 × 33) ÷ 70 = ₹47,143 मासिक पेन्शन

2) बेसिक सॅलरी ₹50,000 आणि नोकरीचा कालावधी 33 वर्षे असेल तर:

(₹50,000 × 33) ÷ 70 = ₹23,571 मासिक पेन्शन

₹15,000 पगार असणाऱ्यांसाठी सेवा कालावधीनुसार पेन्शन

जर एखाद्याचा सरासरी मासिक पगार ₹15,000 असेल आणि सेवा कालावधी 20, 25 किंवा 30 वर्षे असेल, तर त्याला मिळणाऱ्या पेन्शनचा अंदाज पुढीलप्रमाणे आहे.

1) 20 वर्षे सेवा कालावधी:

(₹15,000 × 20) ÷ 70 = ₹4,286 मासिक पेन्शन

2) 25 वर्षे सेवा कालावधी:

(₹15,000 × 25) ÷ 70 = ₹5,357 मासिक पेन्शन

3) 30 वर्षे सेवा कालावधी:

(₹15,000 × 30) ÷ 70 = ₹6,429 मासिक पेन्शन

EPFO उच्च पेंशन योजनेचे फायदे आणि तोटे

फायदे:

1. प्रत्यक्ष पगाराच्या आधारावर पेन्शन मिळेल, त्यामुळे जास्त पगार असलेल्या कर्मचाऱ्यांना अधिक फायदा होईल.

2. सध्याच्या मर्यादित पेन्शनच्या तुलनेत उच्च पेन्शन मिळू शकते.

3. निवृत्तीनंतर आर्थिक स्थिरता वाढेल, कारण PF पेक्षा पेन्शनचे फायदे दीर्घकालीन आहेत.

तोटे:

1. PF मधील रक्कम कमी होईल, कारण EPS मध्ये जास्त पैसे वळवले जातील.

2. जर कर्मचाऱ्याने पेन्शन घेतल्यानंतर लवकरच निधन झाले, तर त्याचा फायदा फारसा मिळणार नाही.

3. नवीन नियम स्पष्ट झाल्यानंतरच फायदे-तोटे स्पष्टपणे कळतील.

सध्याच्या आणि नवीन EPFO योजनेतील प्रमुख बदल

सध्या लागू असलेली योजना:

• पेन्शनसाठी कमाल वेतन मर्यादा ₹15,000 आहे.

• EPS मध्ये दरमहा ₹1,250 इतके योगदान होते.

• निवृत्तीनंतर पेन्शनची मर्यादा ठरलेली आहे.

नवीन उच्च पेन्शन योजना:

• पेन्शनसाठी कमाल वेतनाची मर्यादा नाही.

• तुमच्या वास्तविक बेसिक वेतनावर पेन्शन ठरेल.

• पेन्शनचे प्रमाण वाढण्याची शक्यता जास्त आहे.

EPFO पेन्शन योजना – निर्णय कसा घ्यावा?

जर तुम्हाला निवृत्तीनंतर आर्थिक स्थिरता हवी असेल आणि PF मधील काही रक्कम कमी होण्यास हरकत नसेल, तर तुम्ही उच्च पेंशन पर्यायाचा विचार करू शकता. मात्र, जर तुम्हाला PF मधील मोठी रक्कम हवी असेल आणि पेन्शनवर अवलंबून राहायचे नसेल, तर सध्याची योजना सुरू ठेवणे श्रेयस्कर ठरू शकते.