राष्ट्रीय सिक्युरिटीज डिपॉझिटरी लिमिटेडचा (NSDL) प्राथमिक समभाग विक्री (IPO) आजपासून गुंतवणुकीसाठी खुला झाला आहे. एकूण ₹४,०११.६० कोटी रुपयांच्या या इश्यूमधून केवळ ‘ऑफर फॉर सेल’ (OFS) मार्गाने शेअर्स विक्री होणार असून यातील रक्कम थेट कंपनीला मिळणार नाही.
IPO चे स्वरूप आणि कालावधी
एनएसडीएलचा हा आयपीओ पूर्णतः OFS प्रकारात असून विद्यमान प्रमोटर्स आणि काही भागधारक आपला हिस्सा विक्रीस ठेवत आहेत. यामुळे IPO मधून जमा होणारी रक्कम कंपनीच्या नव्या प्रकल्पासाठी न वापरता थेट विक्रेत्या भागधारकांना दिली जाणार आहे.
गुंतवणूकदार ३० जुलैपासून १ ऑगस्ट २०२५ पर्यंत या इश्यूमध्ये अर्ज करू शकतात. शेअर्सचे वाटप ४ ऑगस्ट रोजी अपेक्षित असून, ६ ऑगस्टला शेअर्सचे लिस्टिंग BSE वर होणार आहे.
अँकर गुंतवणूकदारांकडून विश्वास
IPO उघडण्याआधीच NSDL ने १,२०१ कोटी रुपये अँकर गुंतवणूकदारांकडून उभारले आहेत. एलआयसी (LIC) आणि अबू धाबी इन्व्हेस्टमेंट अथॉरिटी (ADIA) हे या अँकर गुंतवणूकदारांपैकी प्रमुख संस्थांकडून सहभाग नोंदवण्यात आला आहे.
कंपनीची भूमिका आणि IPO मागील उद्देश
NSDL ही सेबीने नोंदणीकृत मार्केट इन्फ्रास्ट्रक्चर इन्स्टिट्यूशन (MII) असून, ती भारतातील प्रमुख डिपॉझिटरींपैकी एक आहे. इलेक्ट्रॉनिक स्वरूपात शेअर्स आणि इतर सिक्युरिटीज सुरक्षित ठेवणे, तसेच व्यवहारांचे सेटलमेंट करणे ही तिची मुख्य सेवा आहे. हा IPO कोणतीही भांडवली गरज पूर्ण करण्यासाठी नसून, केवळ नियामक (सेबी) अटींनुसार बाजारात सादर करण्यात आला आहे.
प्राईज बँड, लॉट आणि गुंतवणूक मर्यादा
NSDL ने आपल्या IPO साठी ₹७६० ते ₹८०० प्रति शेअर असा प्राईज बँड निश्चित केला आहे. किरकोळ गुंतवणूकदारांसाठी किमान १८ शेअर्सचा एक लॉट तयार करण्यात आला असून, यामुळे किमान गुंतवणूक रक्कम ₹१४,४०० इतकी असेल. एक व्यक्ती जास्तीत जास्त १३ लॉटपर्यंत अर्ज करू शकतो. कंपनीने आपल्या कर्मचाऱ्यांसाठी प्रति शेअर ₹७६ ची सवलतही दिली आहे.
GMP (ग्रे मार्केट प्रीमियम) स्थिती
ग्रे मार्केटमधील ट्रेंडनुसार, NSDL IPO ला सध्या चांगला प्रतिसाद मिळत असून GMP सुमारे ₹१२७ इतका आहे. याचा अर्थ IPO च्या उच्च बँडनुसार शेअर्समध्ये १५ टक्क्यांपर्यंत संभाव्य लिस्टिंग गेनची शक्यता वर्तवली जात आहे.
शेअर वाटपाचे प्रमाण
या इश्यूमध्ये संस्थागत गुंतवणूकदारांसाठी (QIB) जास्तीत जास्त ५०% हिस्सा राखीव ठेवण्यात आला आहे. किरकोळ गुंतवणूकदारांसाठी ३५% हिस्सा असून, उर्वरित १५% हिस्सा नॉन-इन्स्टिट्यूशनल इन्व्हेस्टर्स (NII) साठी ठेवण्यात आला आहे. एकूण IPO आकार ५.०१ कोटी शेअर्स इतका आहे.