पीयूष गोयल यांचे वक्तव्य आणि उद्योजकांची प्रतिक्रिया
केंद्रीय मंत्री पीयूष गोयल यांनी भारतीय स्टार्टअप इकोसिस्टमवर टीका करताना म्हटले की, “भारतातील स्टार्टअप्स केवळ फूड डिलिव्हरी आणि ई-कॉमर्सपुरतेच मर्यादित राहिले आहेत, तर चीन एआय, बॅटरी टेक्नॉलॉजी आणि सेमीकंडक्टर क्षेत्रात मोठी गुंतवणूक करत आहे.” हे वक्तव्य दिल्यानंतर अनेक प्रसिद्ध उद्योजक आणि गुंतवणूकदारांनी त्यांच्यावर टीका केली आहे. भारतपेचे माजी सहसंस्थापक अशनीर ग्रोव्हर, झेप्टोचे सहसंस्थापक आदित पलिचा आणि इन्फोसिसचे माजी कार्यकारी मोहनदास पै यांनी सरकारच्या धोरणांवर प्रश्न उपस्थित करत गोयल यांच्या विधानाचा समाचार घेतला.
अशनीर ग्रोव्हर यांची तीव्र प्रतिक्रिया
भारतातील स्टार्टअप्सवर सरकार टीका करत असताना, माजी भारतपे सहसंस्थापक अशनीर ग्रोव्हर यांनी थेट सोशल मीडियावर सरकारवर निशाणा साधला. त्यांनी एक्स (माजी ट्विटर) वर पोस्ट करत लिहिले, “भारतात फक्त राजकारण्यांनाच ‘रिअॅलिटी चेक’ची गरज आहे. बाकी सर्वजण वास्तवात जगत आहेत.” त्यांनी चीनच्या स्टार्टअप्सच्या सुरुवातीच्या प्रवासाची आठवण करून दिली आणि स्पष्ट केले की चीननेही फूड डिलिव्हरी आणि इ-कॉमर्सपासून सुरुवात केली होती, त्यानंतर त्यांनी डीप-टेकमध्ये प्रवेश केला.
तसेच, ग्रोव्हर यांनी असेही म्हटले की, “आजच्या रोजगार निर्मात्यांना फटकारण्यापूर्वी सरकारने किमान २० वर्षे १०% आर्थिक विकास दर राखण्याचे उद्दिष्ट ठेवावे.” त्यांच्या मते, सरकारने स्टार्टअप्सना आधार देण्याऐवजी त्यांच्यावर अडथळे आणू नयेत.
मोहनदास पै यांचा सरकारवर गंभीर आरोप
इन्फोसिसचे माजी कार्यकारी आणि प्रसिद्ध व्हेंचर कॅपिटलिस्ट मोहनदास पै यांनीही स्टार्टअप्सच्या अडचणींबाबत भाष्य केले. त्यांनी सरकारवर “एंजल टॅक्स आणि कठोर धोरणांद्वारे स्टार्टअप्सवर दबाव टाकत असल्याचा” आरोप केला. त्यांच्या मते, सरकारने स्टार्टअप्ससाठी अनुकूल वातावरण निर्माण करण्याऐवजी त्यांना आर्थिक आणि धोरणात्मक मर्यादांमध्ये अडकवले आहे.
झेप्टोचे सीईओ आदित पलिचा यांचा प्रतिवाद
आदित पलिचा, जे झेप्टो या प्रसिद्ध किराणा डिलिव्हरी कंपनीचे सहसंस्थापक आहेत, यांनीही गोयल यांच्या विधानावर आक्षेप घेतला. त्यांनी त्यांच्या एक्स पोस्टमध्ये म्हटले की, “भारतातील कन्झ्युमर इंटरनेट स्टार्टअप्सवर टीका करणं सोपं आहे. पण आम्ही झेप्टोच्या माध्यमातून दीड लाख रोजगार निर्माण केले आहेत. आम्ही दरवर्षी हजार कोटींचा कर भरतो आणि परदेशी गुंतवणूक भारतात आणतो.”
त्यांनी स्पष्ट केले की झेप्टोसारख्या कंपन्या केवळ नफा कमवण्यासाठीच नव्हे, तर भारताच्या अर्थव्यवस्थेत मोठा वाटा उचलत आहेत. त्यांच्या मते, भारतीय स्टार्टअप्स केवळ छोट्या सुविधांसाठी नव्हेत, तर भविष्यासाठीदेखील महत्त्वाच्या गुंतवणुकी करत आहेत.
पीयूष गोयल यांनी नेमकं काय म्हटलं?
केंद्रीय मंत्री पीयूष गोयल यांनी “स्टार्टअप महाकुंभ” या कार्यक्रमात भारतीय स्टार्टअप्सवर भाष्य करताना स्पष्ट केले की, “आपण केवळ त्वरित नफा मिळवणाऱ्या कंपन्या सुरू करत आहोत. चीन बॅटरी तंत्रज्ञान, सेमीकंडक्टर आणि एआयमध्ये मोठी गुंतवणूक करत आहे. आपण दीर्घकालीन इनोव्हेशनमध्ये गुंतवणूक करण्याची गरज आहे.”
त्यांच्या मते, भारतीय स्टार्टअप्सनी केवळ डिलिव्हरी सेवा किंवा ग्राहक सेवा क्षेत्रातच नव्हे, तर उच्च-तंत्रज्ञान (Deep-Tech) आणि उत्पादन विकास (R&D) क्षेत्रातही मोठी पावलं उचलली पाहिजेत.